Siz niyə həyəcan siqnalından bir neçə dəqiqə əvvəl oyanırsınız? Alimlər izah edir
Alimlər bildirir ki, siqnal səslənməzdən əvvəl oyanma bədən saatının işi ilə bağlıdır. Kortizol, melatonin və ritmlər necə işləyir?
Bəs niyə siqnal çalmadan bir neçə dəqiqə əvvəl oyanırıq?
«ScienceAlert» yazır ki, səhər saatlarını qurmamışdan bir neçə dəqiqə əvvəl gözlərin açılması təsadüf deyil - bunun arxasında bədənin öz daxili saatı dayanır.
Mütəxəssislər bildirirlər ki, beynin içindəki kiçik supraxiazmatik nüvə günün ritmlərini tənzimləyən əsas mexanizmdir. Yuxu, oyanma, bədən temperaturu, hətta aclıq hissi belə bu ritmlərin təsiri ilə dəyişir. Elə buna görə də bəziləri «səhər adamı», bəziləri isə gecələr ayıq qalmağı sevən «gecə bayquşu» olur.
Son Xəbərlər
Xiaomi 15 Ultra Qlobal Versiyası
Xiaomi yeni flaqman modeli Xiaomi 15 Ultra-nı qlobal satışa çıxaracağını təsdiqlədi. HyperOS 2.0 ilə yeni dövr başlayır!
Samsung-un Üçqatlanan Telefonu
Samsung, Galaxy Unpacked tədbirində üçqatlanan telefon konseptini təqdim etdi. Yeniliklər haqqında daha çox məlumat əldə edin.
Realme GT 7: Ən Ucuz Smartfon
Snapdragon 8 Elite çipi ilə Realme GT 7 fevral ayında təqdim ediləcək. Yeni xüsusiyyətlər və uyğun qiymət gözləyir.
Daimi yuxu-qalxma saatları bu daxili saatı daha dəqiq edir. Səhər oyanmadan az əvvəl bədəndə melatonin azalır, temperatur yüksəlir, kortizol isə artmağa başlayır. Bir sözlə, bədən sanki öz-özünə «səhərdir, durmaq vaxtıdır» siqnalı verir.
Əgər siqnal çalmadan əvvəl oyanıb özünüzü dinç hiss edirsinizsə, bu, ritminizin yaxşı qurulduğunu göstərir. Amma əksinə - oyanırsınız, amma yorğun və narahat olursunuzsa, deməli, yuxu keyfiyyəti zəifdir və ritm pozulub.
Mütəxəssislər deyir ki, müntəzəm yuxu saatı, işıq və temperatur kimi təbii siqnallarla uyğunlaşan gündəlik rejim bədənə «vaxtı izləməyi» öyrədir. Əks halda nizamsız yuxu diqqəti zəiflədir, yorğunluq yaradır və bədənin dərin yuxu fazasında oyanmasına səbəb olur - buna «yuxu inersiyası» deyilir.
Stress və narahatlıq kortizolu artırdığı üçün insan daha tez oyanır və ya yuxuya getməkdə çətinlik çəkir. Eləcə də həyəcan və gözlənti hissi yuxunu yüngülləşdirir və tez oyanmaya gətirib çıxarır. Bu hallar arabir normal sayılsa da, tez-tez təkrarlananda yuxu problemləri yarada bilər.
Alimlər xatırladır ki, təbiət işığına uyğun həyatda insanlar daha asan oyanırdı. Bu gün də siqnalsız oyanmaq mümkündür: 7-8 saatlıq sabit yuxu, kofein və ağır yeməklərdən uzaq durmaq, yataq otağını qaranlıq saxlamaq və səhər gün işığı almaq kifayətdir. Əslində bu sual hələ açıq qalır: bədən saatımız hələ neçə sirr gizlədir?
Bu xəbəri necə dəyərləndirirsiniz?
