Avropada arılar və kəpənəklər təhlükədə – IUCN xəbərdarlığı
IUCN-in yeni hesabatına görə, Avropada arı və kəpənəklər sürətlə yox olur. Mütəxəssislər təcili tədbir görməyə çağırır.
Avropada arılar və kəpənəklər təhlükədə – IUCN xəbərdarlıq edir
«Independent» xəbər verir ki, Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının (IUCN) yeni qiymətləndirməsinə əsasən, Avropada vəhşi arılara və kəpənəklərə ciddi təhlükə yaranıb. Təşkilat xəbərdarlıq edir ki, indi tədbir görülməsə, bu tozlandırıcı növlərin bəziləri geri dönməyəcək.
Avropada mövcud olan 1 928 vəhşi arı növündən 172-si artıq nəsli kəsilmə riskinə daxil edilib. Yəni hər onuncu arı təhlükə altındadır. 2014-cü ildə bu göstərici 77 idi. Bombus və sellofan arılarının 20 faizindən çoxu artıq qoruma siyahısına düşüb.
Son Xəbərlər
Xiaomi 15 Ultra Qlobal Versiyası
Xiaomi yeni flaqman modeli Xiaomi 15 Ultra-nı qlobal satışa çıxaracağını təsdiqlədi. HyperOS 2.0 ilə yeni dövr başlayır!
Samsung-un Üçqatlanan Telefonu
Samsung, Galaxy Unpacked tədbirində üçqatlanan telefon konseptini təqdim etdi. Yeniliklər haqqında daha çox məlumat əldə edin.
Realme GT 7: Ən Ucuz Smartfon
Snapdragon 8 Elite çipi ilə Realme GT 7 fevral ayında təqdim ediləcək. Yeni xüsusiyyətlər və uyğun qiymət gözləyir.
Məsələn, noxud, lobya və yonca kimi bitkiləri tozlandıran 15 bombus növü və papatya ilə ağcaqayın üçün vacib olan 14 sellofan növü hal-hazırda qoruma altında hesab olunur.
Əsas səbəblər arasında intensiv kənd təsərrüfatı, kimyəvi çirklənmə və iqlim dəyişikliyi dayanır. Bu amillər tozlandırıcıların təbii yaşayış yerlərini azaldır, çiçəklərlə zəngin otlaqları məhv edir. Pestisidlər, xüsusilə herbisidlər isə vəziyyəti daha da çətinləşdirir.
Eyni təhlükə kəpənəkləri də əhatə edir: qiymətləndirilən 442 növdən 65-i, yəni təxminən 15 faizi hal-hazırda yox olmaq riski daşıyır. 2010-cu ildə bu rəqəm 37 idi. Avropa növlərinin 40 faizindən çoxu ya təhlükədədir, ya da bu həddə yaxınlaşır. Portuqaliyada yaşayan Madeiran large white artıq rəsmi şəkildə nəsli kəsilmiş növ kimi tanınıb.
Alimlərin fikrincə, əsas təhdid yaşayış mühitinin itirilməsidir. Iqlim dəyişikliyi isə vəziyyəti daha da ağırlaşdırır: uzunmüddətli quraqlıqlar, istilər və meşə yanğınları kəpənəklərin məskənlərini məhv edir. Alp və Skandinaviya bölgələrində isə bataqlıq növləri xüsusi təhlükə altındadır.
IUCN bildirir ki, Avropada təhlükədə olan kəpənəklərin 52 faizi birbaşa iqlim dəyişikliyinin təsirini hiss edir. Xüsusilə İspaniyanın cənub-şərqində yaşayan Nevada grayling həm yaşayış mühitinin daralmasından, həm də qlobal istiləşmədən zərər görür.
Entomoloq Martin Varren qeyd edir ki, artan temperatur kəpənəklərin yaşayış yerlərini azaldır, lakin qoruma tədbirləri ilə onların sağ qalması mümkündür. «Yanğınların qarşısını almaqla bəzi növləri xilas etmək olar», – deyə o vurğulayıb.
IUCN-in baş direktoru Qrethel Aqilar bildirib ki, «Arılar və kəpənəklər təkcə gözəllik simvolu deyil, həm də qida sistemlərinin və iqtisadiyyatın əsas dayağıdır. Avropa İttifaqında bitkilərin təxminən dörddə üçü bu tozlandırıcılardan asılıdır».
Avropa Komissiyasının ətraf mühit üzrə komissarı Jessika Rosvall isə bildirib: «Yeni qiymətləndirmə göstərir ki, arılar və kəpənəklərin vəziyyəti çox ağırdır. Onlar ərzaq zəncirimizin və ekosistemlərimizin təməlidir. Gecikmədən birgə fəaliyyət lazımdır».
Bir sözlə, təbiət artıq SOS siqnalı verir – bu gün tədbir görülməsə, sabah çiçəklərin səsini kəsən səssizliklə üz-üzə qala bilərik.
Bu xəbəri necə dəyərləndirirsiniz?
_large.jpg)
