Florida delfinlərinin beyinlərində Altsheymer izləri aşkarlandı
Florida sahillərində tədqiq olunan delfinlərin beyinlərində Altsheymer xəstəliyinə bənzər izlər aşkarlanıb. Bu, yosun toksinləri ilə əlaqələndirilir.
Florida delfinlərinin beyinlərində Altsheymer izləri aşkarlandı
«ScienceAlert» xəbər verir ki, Florida ştatının Hindistan Çayı Lagunasında 2010–2019-cu illərdə sahilə çıxmış 20 adi burnuyan delfin (Tursiops truncatus) üzərində aparılan araşdırma onların beyinlərində Altsheymerə bənzər dəyişikliklər aşkar edib.
Alimlər bildirirlər ki, delfinlərdə sinir sistemi pozğunluqları həm yaşlanma, həm də iqlim dəyişikliyi ilə bağlı ola bilər. İstiləşən sularda zəhərli yosunlar və bakteriyaların artması dəniz canlılarına ciddi təsir göstərir.
Son Xəbərlər
Xiaomi 15 Ultra Qlobal Versiyası
Xiaomi yeni flaqman modeli Xiaomi 15 Ultra-nı qlobal satışa çıxaracağını təsdiqlədi. HyperOS 2.0 ilə yeni dövr başlayır!
Samsung-un Üçqatlanan Telefonu
Samsung, Galaxy Unpacked tədbirində üçqatlanan telefon konseptini təqdim etdi. Yeniliklər haqqında daha çox məlumat əldə edin.
Realme GT 7: Ən Ucuz Smartfon
Snapdragon 8 Elite çipi ilə Realme GT 7 fevral ayında təqdim ediləcək. Yeni xüsusiyyətlər və uyğun qiymət gözləyir.
Nəticələrə əsasən, delfinlərin beyinlərində Altsheymer xəstəliyinə xas gen ifadəsi dəyişiklikləri və zülal yığılmaları aşkarlanıb. Xüsusilə, yosun çiçəklənməsi dövrdə sahilə çıxan nümunələrdə 2,4-diaminobutirik turşusu (2,4-DAB) adlı zəhəri maddənin miqdarı digərlərinə nisbətən 2900 dəfə çox olub.
Bu isə mavi-yaşıl yosunların (siyanobakteriyaların) təhlükəliliyini göstərir. Onların ifraz etdiyi toksinlər delfinlərin yaddaşını və istiqamət hissini pozaraq su canlılarını azdıra bilər.
Mayami Universitetindən toksikoloq Devid Deyvis qeyd edir ki, delfinlər dəniz mühitində toksik təsirlərin göstəricisidir və siyanobakteriyalar insan sağlamlığı üçün də potensial təhlükə yarada bilər.
Əvvəlki tədqiqatlar göstərib ki, yaşlanan delfinlərdə Altsheymerə bənzər dəyişikliklər mövcuddur. Alimlər düşünürlər ki, yosun çiçəklənməsi bu prosesləri daha da sürətləndirə bilər.
Tədqiqat sübut edib ki, həm Altsheymerə bənzər neyroloji dəyişikliklər, həm də yosun toksinlərinin beyində yığılması eyni vaxtda müşahidə olunub. Bu fakt tədqiqatçılara bu iki proses arasındakı əlaqəni öyrənmək üçün unikal imkan yaradır.
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər: bu risk yalnız delfinlərlə məhdudlaşmır. Zəhərli yosunlar digər dəniz canlılarını da zədələyib qida zənciri vasitəsilə insanlara keçə bilər.
Əvvəlki araşdırmalar göstərib ki, yosun toksinləri ilə yaddaş itkisi arasında əlaqə mövcuddur. Bu maddələrin qidalarımıza çox miqdarda düşməsi ciddi sağlamlıq riskləri yarada bilər.
Bir sözlə, insanlarda birbaşa əlaqə hələ sübuta yetirilməsə də, Altsheymerə bənzər dəyişikliklərin oxşarlığı diqqət çəkir və bu istiqamətdə araşdırmalar davam etdirilməlidir.
Araşdırmanın nəticələri «Communication Biology» jurnalında dərc olunub.
Bu xəbəri necə dəyərləndirirsiniz?
